XDM, XDS of Zorgplatform?

XDM, XDS of Zorgplatform; welke oplossing past het beste bij u?

2 juli 2020

Tijdens het eHealth spreekuur van PinkRoccade Ziekenhuizen over transmurale gegevensuitwisseling op 14 mei jl. zijn de uitwisselingssystemen Zorgplatform, XDS en het Covid-19 portaal besproken. Het COVID portaal wordt na de crisis uitgefaseerd, maar XDS en Zorgplatform zullen in de komende jaren verder in gebruik worden genomen om medische gegevens uit te wisselen. Tijdens het eHealth spreekuur werd duidelijk dat er een aantal vragen over transmurale gegevensuitwisseling speelt in de ziekenhuizen met als overkoepelend thema: de toekomst van transmurale gegevensuitwisseling in de zorg.

Zorgplatform geeft ziekenhuizen de mogelijkheid om veilig en snel gegevens uit te wisselen met andere huizen. XDS bestaat al langer en biedt ook opties om gegevens uit te wisselen. Wat is nu het verschil tussen deze uitwisselingssystemen en kunnen deze systemen niet geïntegreerd worden? Naast XDS is het programma Twiin bezig met het uitfaseren van DVD’s via XDM, ook wel de DVD exit genoemd. Maar waarom XDS kiezen als je ook XDM kan kiezen? Waarop wordt de keuze voor een of meerdere infrastructuren gebaseerd? Deze vragen worden in dit artikel beantwoord.

XDS of XDM?

XDS is een IHE standaard, waarmee bestanden (vaak radiologie beelden en verslagen) klaargezet worden voor alle aangesloten zorginstellingen van dat netwerk (pull). XDM is een manier om (radiologie) beelden gericht naar één bepaald ziekenhuis te sturen (push) in plaats van via een DVD (DVD exit). De doorlooptijd van de implementatie en kosten staan in verhouding tot het aantal gegevens en het gemak waarmee deze uitgewisseld kunnen worden: lange doorlooptijd en hogere kosten bij XDS en korte doorlooptijd en lagere kosten bij XDM. De architectuur van XDS zorgt ervoor dat er meer inrichtingsmogelijkheden zijn waardoor het gebruiksgemak verhoogd wordt, bijvoorbeeld door automatisch alle radiologie beelden te publiceren en automatisch te importeren, terwijl bij XDM handmatige acties nodig blijven.

De eigenschappen van XDS maken de infrastructuur een geschikte keuze voor een intensieve (regionale) samenwerking, waar XDM een incidentele (landelijke) samenwerking beter faciliteert. Bij landelijke samenwerking kunt u denken aan de uitwisseling van beelden en of gegevens nadat een patiënt verhuisd is of het overdragen van gegevens naar een specialistisch centrum aan de andere kant van Nederland. Concluderend zijn XDS en XDM complementair, de combinatie zorgt voor gebruikersgemak en een landelijke dekking. In onderstaand figuur zijn de verschillen tussen XDS en XDM weergegeven.

Waarom Zorgplatform implementeren als je XDS hebt?

Het Zorgplatform van ChipSoft ondersteunt momenteel transmurale gegevensuitwisseling van Zorginformatiebouwstenen (ZIBS), de Basisgegevensset Zorg (BGZ) en documenten (verwijsbrieven). De registratie van toestemming van patiënten, het ondersteunen van transmurale werkstromen en de communicatie met behandelaars in andere organisaties zijn functionaliteiten die uiteindelijk door Zorgplatform ondersteund worden. XDS kan beeldenuitwisseling faciliteren. Een combinatie van bovenstaande functionaliteiten is van belang voor artsen om het transmuraal doorverwijzen en de behandeling van patiënten in het andere ziekenhuis succesvol te maken.

Momenteel ondersteunt Zorgplatform geen beeldenuitwisseling. Wel is ChipSoft bezig met het ontwikkelen van XCA wat de aansluiting van Zorgplatform op andere XDS-netwerken mogelijk maakt. Hierdoor zal het in de toekomst wellicht mogelijk zijn om beelden en documenten uit te wisselen via Zorgplatform. In tegenstelling tot XDS is Zorgplatform in staat om aan te sluiten op een PGO, app of andere systemen van zorgaanbieders, zo lang deze voldoen aan (inter)nationale zorgstandaarden voor versturen en ontvangen van informatie. Het is onduidelijk of Zorgplatform alle functionaliteiten van XDS gaat overnemen.

Zijn er succesvolle casussen transmurale gegevensuitwisseling?

Al jaren wordt er in Nederland gesproken over transmurale gegevensuitwisseling, wat de vraag oproept in hoeverre wordt er al mee gewerkt? Stichting Gerrit gebruikt al jaren XDS voor het uitwisselen van radiologiebeelden in Noord-Nederland. Zij geven aan dat de XDS infrastructuur vooral tijdwinst oplevert, waardoor behandelingen sneller ingezet kunnen worden. Ook in de regio Rijnmond zijn er meerdere ziekenhuizen die beelden en verslagen uitwisselen via XDS, met tijdswinst en meer gebruikersgemak tot gevolg. Sinds 19 mei is het DVD exit programma Twiin als eerst live gegaan in St. Jansdal, wat dit het eerste ziekenhuis maakt dat werkt met XDM. Op 15 juni zijn de bestaande klanten van Alphatron ook officieel aangesloten. In de regio Rotterdam wordt hard gewerkt aan regionale aansluiting op Zorgplatform. Verder zien we dat tijdens de COVID periode ziekenhuizen door heel Nederland zijn aangesloten op de tijdelijk gratis te implementeren versie van Zorgplatform. Waarvan het nog onduidelijk is hoeveel ziekenhuizen het gebruik van Zorgplatform gaan continueren. Ook is het Covid-19 portaal in een mum van tijd landelijk opgezet in de crisis periode.

We zien dat er steeds meer stappen in de richting van transmurale gegevensuitwisseling en netwerkzorg worden gezet. We verwachten dat door de toename van mogelijkheden om systemen te integreren, steeds meer ziekenhuizen en andere zorginstellingen hierop aansluiten. Dit zal uiteindelijk leiden tot intensieve regionale uitwisselingsstromen en een landelijke dekking voor transmurale gegevensuitwisseling.

Wilt u weten hoe transmurale gegevensuitwisseling in uw ziekenhuis kan leiden tot tijdwinst en betere samenwerking? Neem dan contact op met Renate Steenvoorden renate.steenvoorden@pinkroccade.nl 0627321909.

Meer nieuws lezen?

Meer weten over onze dienstverlening? Hier leest u alle relevante nieuwsberichten, artikelen en ervaringen van klanten die u voor gingen.

Meer bekijken?

Blijf op de hoogte

Laat uw gegevens hieronder achter om u in te schrijven voor onze nieuwsbrief.

* Verplicht veld. Geen zorgen: uw gegevens zijn veilig. We sturen alleen als we informatie voor u hebben. Reken op maximaal 2 e-mails per maand.

“Ik sta voor u klaar”

Renate Steenvoorden
BU Manager Ziekenhuizen

Benieuwd naar ons? Bel gerust met Renate op 06 2732 1909
Of e-mail naar Renate.Steenvoorden@pinkzlc.nl
Liever teruggebeld worden? Vul dan ons terug-bel-formulier in